Manisa İş Hukuku Haklı Fesih Rehberi

Manisa’da iş hukuku ve işçilik alacakları alanında çalışan bir avukat olarak uygulamada en sık karşılaştığım konuların başında işçinin haklı nedenle fesih hakkı, kıdem tazminatı ve ödenmeyen işçilik alacakları gelmektedir. İşçinin hakları hem 4857 sayılı İş Kanunu hem de yerleşik Yargıtay içtihatları ile korunmaktadır. Bu yazıda haklı nedenle fesih hakkının hangi şartlarda doğduğunu, işçinin hangi alacakları talep edebileceğini ve süreçte dikkat edilmesi gereken noktaları açıklıyorum.

İşçinin Haklı Fesih Hakkı (İş Kanunu m. 24)

İşçi, aşağıdaki durumlarda iş sözleşmesini derhal ve haklı nedenle feshedebilir:

– Ücretin zamanında ödenmemesi
– Fazla mesai, resmi tatil veya yıllık izin ücretlerinin ödenmemesi
– Mobbing (psikolojik taciz)
– İşçinin kişilik haklarına saldırı
– Sağlığı tehdit eden çalışma koşulları
– İşverenin işçiyi aldatması
– SGK primlerinin yatırılmaması veya eksik yatırılması

Bu durumların varlığı halinde işçi kıdem tazminatına hak kazanır ve fesih derhal geçerlilik kazanır.

Haklı Fesihte İşçinin Alacakları

Haklı nedenle fesih yapan işçi, aşağıdaki alacakları talep edebilir:

– Kıdem tazminatı
– Ödenmeyen maaş ve ek ücretler
– Fazla mesai alacakları
– Ulusal bayram – genel tatil ücretleri
– Hafta tatili ücretleri
– Yıllık izin alacakları
– Prim, ikramiye, yol–yemek bedelleri

İşçilik alacaklarında zamanaşımı süresi genellikle 5 yıldır.

Haklı Fesih Nasıl Yapılır?

Haklı nedenle fesih yapılırken dikkat edilmesi gereken temel noktalar şunlardır:

– Fesih mutlaka yazılı yapılmalıdır.
– Fesih gerekçesi açık ve net şekilde belirtilmelidir.
– Haklı neden öğrenildiği tarihten itibaren makul süre içinde fesih yapılmalıdır.
– İşçiye ait tüm delil ve belgeler (bordro, yazışma, tanık, kamera, rapor) saklanmalıdır.

Bu aşamada yapılan hatalar, işçinin kıdem tazminatı da dâhil birçok hakkını kaybetmesine neden olabilir.

Arabuluculuk Süreci

İşçilik alacakları ve işçi–işveren uyuşmazlıklarında arabuluculuk başvurusu zorunludur.
Talep dilekçesinde:

– Alacak kalemlerinin doğru yazılması
– Hesaplamaların doğru yapılması
– Zamanaşımı kontrolü

davanın kaderini belirler.

Sık Sorulan Sorular (FAQ)

1) İşçi hangi durumlarda haklı nedenle fesih yapabilir?
Ücretin ödenmemesi, mobbing, sağlık açısından tehlikeli koşullar, SGK primlerinin yatırılmaması ve çalışma şartlarının ağırlaşması haklı fesih sebebidir.

2) Haklı fesih yapan işçi kıdem tazminatı alabilir mi?
Evet. İş Kanunu m. 24’e dayalı haklı fesihte işçi kıdem tazminatına hak kazanır.

3) İşçi fesih yaparken hangi belgeleri sunmalıdır?
Ücret bordrosu, yazışmalar, tanık beyanları, işyeri kayıtları, görev değişikliği belgeleri gibi tüm deliller sunulmalıdır.

4) Haklı fesihte işçi hangi alacakları talep edebilir?
Kıdem tazminatı, fazla mesai, yıllık izin, resmi tatil ve ödenmeyen ücretler talep edilebilir.

5) Arabuluculuk zorunlu mu?
Evet. Arabuluculuk başvurusu yapılmadan dava açılamaz.

6) Haklı fesih yaptıktan sonra işe iade davası açılır mı?
Hayır. İşe iade davası değil, işçilik alacakları talep edilir.

7) Yıllık iznime ayrıldığımda, işveren İzine ayrılmadan önce ücret ödemek zorunda mı?

Evet. İşveren, yıllık ücretli izne ayrılan her işçiye, izin dönemine ilişkin ücretini izne başlamadan önce peşin olarak ödemek veya avans olarak vermek zorundadır. Aksi halde, işçi haklı nedenle fesih hakkını kullanarak, kıdem, ihbar ve diğer tazminat ve alacaklarını talep edebilir.

Sonuç ve Hukuki Destek

İşçinin haklı nedenle fesih hakkı, çalışma yaşamında işçinin en önemli güvencelerinden biridir. Yanlış atılacak bir adım, tazminat kaybına veya hakların zayıflamasına yol açabilir. Manisa İş Hukuku Avukatı Musa Sarıkaya olarak haklı fesih, işçilik alacakları, arabuluculuk ve dava süreçlerinde profesyonel hukuki destek sunmaktayım. İş uyuşmazlıklarıyla ilgili sorularınız için iletişim bilgilerimden tarafıma ulaşabilirsiniz.